Van lijf tot lijf
Waarom stoppen we wel onze vleesstokjes in een fondue met vrienden en doen we dat liever niet met vreemden? En waarom dansen we dichter aan tegen iemand die we graag zien? Het heeft allemaal met warmte te maken en met datgene waar het in alle soorten liefde op aan komt: de afstand van lijf tot lijf. Of het nu gaat om ouderliefde, vrienden, romantische relaties of ons vaderland. Dat stelt Dr. Rodrigo Brito van de universiteit in Lissabon.
Stop twee groepen mensen samen in een aparte ruimte: een warme en een koude. Psychologisch onderzoek heeft aangetoond dat de fysieke warmte van de luchttemperatuur ons het gevoel geeft dat we een sterkere sociale band met iemand hebben in dezelfde ruimte. De proefpersonen in de warme kamer zien elkaar dus liever en ontwikkelen sneller een band. Dat doet vermoeden dat we elk teken van lichamelijke nabijheid (zoals warmte) opvatten als een teken van sociale verbondenheid. Iets vergelijkbaars doet zich voor als we samen dansen. Gedeelde ritmische bewegingen roepen bij ons het gevoel op dat ons lichaam deel uitmaakt van één groter geheel dat ons allen omvat. Militaire regimes weten dat heel goed: ze laten grote groepen mensen marcheren of samen ritmische oefeningen uitvoeren. Dat versterkt de liefde voor hun land, omdat hun lijven zo sterk op die van andere lijven worden afgestemd. Iemands dansbeweging overnemen en spiegelen is niet voor niets een succesrijke verleidingstechniek op de dansvloer.
En zo zijn er nog wel wat indirecte vormen van lichamelijk contact. Ze wekken een gevoel van verbondenheid op dat op zijn minst geassocieerd wordt met een vaag gevoel van liefde. Een daarvan is samen eten en drinken. Voedsel voor anderen bereiden en het samen opeten, voedsel uit dezelfde kom eten, samen drinken worden allemaal wereldwijd erkend als handelingen die mensen met elkaar verbinden. Eenzelfde vorm van delen kan zich voordoen bij samen roken, van vredespijpen tot jointjes.
Bloedbroederschap (het letterlijk vermengen van elkaars bloed) komt in vele samenlevingen voor en illustreert een onverbrekelijke band tussen mannen. Al deze gedragingen gaan terug tot de sterke hechting en warmte die we voelden in de moederschoot. Een moeder is lichamelijk met haar kind verbonden nog voor het geboren is. Romantische partners voelen hoe hun lichamen tijdens liefkozingen bijna op een gelijkaardige manier “versmelten” en “één worden”. Dat gevoel kunnen we in allerlei gradaties oproepen en beleven door onze lichamen te verbinden: van aanraken, kussen en knuffelen tot samen koken, eten, drinken en dansen …
Leo Bormans
The World Book of Love
Mooie woorden 🙂